برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید محصول گندم (مطالعه موردی: منابع زیرزمینی شهرستان دامغان)

لزوم شناخت و بهره­برداری  بهینه از منابع آب زیرزمینی از آن­جا  ناشی می­گردد که این منابع 99%  از کل  آب­های شیرین قابل­استفاده جهان را تشکیل می­دهند. در حال حاضر  بخش کشاورزی عمده ترین مصرف کننده آب در بین   بخش­های مختلف اقتصادی کشور محسوب می گردد. بنابراین لازم است که در راستای  بهره گیری مطلوب از نهاده آب  راه­کارهای علمی و مدیریتی مناسب در نظر گرفته شوند. یکی از راه­کارهای تأثیرگذار و مهم، تعیین قیمت واقعی برای آب کشاورزی می­باشد، چرا که وجود آن به تخصیص مطلوب­تر این نهاده بین محصولات مختلف کمک می­نماید. به طور کلی آب دارای  دو نوع  قیمت واقعی می­باشد. یکی جنبۀ  قیمت واقعی آب از دیدگاه  عرضه کننده (تولید کننده) است و جنبۀ دیگر آن دیدگاه تقاضا کننده را شامل می­شود. این مطالعۀ با هدف برآورد ارزش اقتصادی آب از دیدگاه تقاضاکننده (ارزش تولید نهایی) با استفاده از برآورد تابع تولید در محصول گندم انجام گردید. اطلاعات لازم برای نیل به هدف تحقیق از تعداد 184 کشاورز گندم­کار  شهرستان  دامغان در سال زراعی 87-1386 جمع آوری شد. با توجه  به معیارها و آزمون­های اقتصاد سنجی تابع تولید درجه دوم تعمیم یافته  به عنوان  تابع برتر شناخته  شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها  نشان   می­دهد که ارزش اقتصادی هر متر مکعب آب در گندم معادل 2/403 ریال می­باشد که این مقدار از  ارزش رایج آب در منطقه زیادتر هست